Supernowe

Prowadzący

Marzena Śniegowska

Mateusz Zieliński

Opis

Gwiazdami naszych zajęć będą supernowe, są to bardzo przydatne w astronomii obiekty.
W maksimum blasku można je zaobserwować z bardzo dużych odległości. Umożliwia to zastosowanie ich jako tzw. standardowych świec w astronomii pozagalaktycznej. Można mówić o nich bardzo dłuuugo, ale my skupimy się tylko na supernowych typu Ia, o których wiadomo najwięcej.

Program zajęć

Krótki teoretyczny wstęp:

- teorie powstawania supernowch

- metody wyznaczania odległości za pomocą supernowych

- zależności między parametrami gwiazd

- w jakim celu obserwuje sie supernowe

- co wynika z tych obserwacji

Przyjrzymy się krzywym jasności supernowych

Narysujemy diagram Hubble'a dla supernowych

Popracujemy na dostępnych danych (zobaczymy co jeszcze da się z wycisnąć z surowych danych na temat danej gwiazdy)

Wymagania

Podstawowe informacje na temat tego typu gwiazd będą wymagane przy rozwiązywaniu zadań kwalifikacyjnych i wtedy podamy źródła, z których możecie czerpać wiedzę (każdy może to robić również we własnym zakresie).
Bardzo mile widziana będzie umiejętność wizuacji danych (w dowolnym programie).

Zadania kwalifikacyjne

1. Ile razy supernowa zwiększy swoją jasność w maksimum, jeśli przed wybuchem jej wielkość absolutna wynosiła M=5m.0, a w maksimum jasności około Mmax=−15m.0?

2. Przez dostępny w obserwatorium teleskop można zaobserwować obiekty do 22m. Z jakiej maksymalnej odleglości może on zaobserwować supernową typu II?

3. W katalogu http://studenci.fuw.edu.pl/~ms348174/www10/sn-kwalifikacja/ udostępnione zostały wykresy z krzywymi jasności, proszę sklasyfikować zjawiska na nich widoczne. Podobne wykresy znajdziecie tutaj: http://ogle.astrouw.edu.pl/ogle4/transients/transients.html.

4. Dla supernowej OGLE-2014-SN-019, której wykres znajdziecie tu: http://ogle.astrouw.edu.pl/ogle4/transients/transients.html obliczyć jasność absolutną.

5. W katalogu http://studenci.fuw.edu.pl/~ms348174/www10/sn-kwalifikacja/ udostępnione są pliki z przykładowymi danymi - fragmentami wyników pomiarów pewnych gwiazd. Zadanie polega na rozpoznaniu w nich zachodzących zjawisk i wizualizacji: należy odnaleźć skoki jasności i stworzyć wykresy jasności w czasie, zawężone do interesujących zakresów, tj. tak, aby czytelne były uzyskane krzywe rozbłysków. W miarę możliwości (wiedzy i umiejętności) proszę wytłumaczyć sposób działania i podjęte decyzje prowadzące ku uzyskaniu wykresów.
Uwagi techniczne:
W wierszach plików z danymi, interesują nas trzy pierwsze kolumny, w których zapisane są, odpowiednio: data juliańska, mierzona jasność i jej niepewność.
Rozwiązanie powinno się składać z: wykresów w postaci graficznej (w formacie EPS, PNG lub podobnym); opisu postępowania (w formie tekstowej, np. PDF, standardowego TXT z kodowaniem UTF-8, ale nie DOC); źródeł, arkuszy kalkulacyjnych, skryptów lub kodów, na ile to możliwe i zasadne.

Uwagi

Jeśli chcecie możecie też zerknąć na linki poniżej i przerobić te zadania jako pracę domową:

http://paofits.nao.ac.jp/Materials/SNtypeIa/

http://astroex.org/english/introduction/pdf/1-introduction-high.pdf

Bardziej teoretyczne materiały o supernowych

http://web.stanford.edu/~rhamerly/cgi-bin/Interesting/Supernovae.pdf - dotyczy supernowych Ia

http://online.kitp.ucsb.edu/online/snovae_c07/gamezo/pdf/Gamezo_SnovaeConf_KITP.pdf - DDT w supernowych Ia
http://luth.obspm.fr/IMG/pdf/pres_charignon.pdf - DDT w supernowych Ia

http://www.mpa-garching.mpg.de/lectures/ADSEM/SS09_Weiland.pdf - głównie supernowe typu II

http://eagle.phys.utk.edu/guidry/astro411/lectures/lecture_ch15.pdf - ogólnie o typach supernowych